Cultuureducatie als interventie op de NPO-menukaart
Minister Slob presenteerde afgelopen maandag de volgende stap in het Nationaal Programma Onderwijs: de menukaart met interventies. Cultuureducatie staat hierin genoemd onder het kopje ‘Sociaal-emotionele en fysieke ontwikkeling van leerlingen’. Minister Slob benadrukt dat het in deze tijd van corona extra belangrijk is om ook te investeren in het welbevinden van de leerlingen. Daar kunnen wat hem betreft kunstzinnige en creatieve activiteiten voor worden ingezet. Mooi dat cultuureducatie op deze manier expliciet aandacht krijgt.
Leerwinst van cultuureducatie?
LKCA vindt het wel jammer dat de beschrijving van cultuureducatie als interventie een Nederlandse vertaling is van de teaching and learning toolkit’ van de Education Endowment Foundation (EEF). Deze beschrijving richt zich vooral op de zogenaamde ‘transfer’-effecten van cultuureducatie: de ‘leerwinst’ die wordt opgedaan op de leerprestaties als je met cultuureducatie bezig gaat.
Er wordt in die vertaling weinig gezegd over de meerwaarde voor de sociaal-emotionele ontwikkeling, of het inzetten van kunst en cultuur als werkvorm (leren via/door kunst) bij andere leergebieden. Voor een belangrijk deel heeft dit ook te maken met een grote handicap: wereldwijd wordt er weinig grootschalig onderzoek gedaan naar de effecten van cultuuronderwijs. We hebben veelal te maken met kleinschalige onderzoeken, die niet vergelijkbaar zijn in hun opzet. En daardoor weinig ‘bewijs’ waar een opzet als de EEF om vraagt.
Ervaren effect van leren via/door kunst!
Onderaan de tekst staat gelukkig dat de interventie als effectiever kan worden ervaren dan weergegeven. Ook wordt de informatie over de interventie nog aangevuld. Het LKCA draagt daar graag aan bij. Met haar handreiking, die eind juni klaar is, ondersteunen zij scholen en culturele instellingen bij het inzetten van kunst en cultuur de komende twee jaar om de achterstanden te bestrijden.
Als het goed is, komen scholen daarmee op twee manieren op het spoor van cultuureducatie:
- via de inhoud van het leergebied kunst en cultuur;
- en als interventie voor het stimuleren van de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen.
VONKC deelt bovenstaande analyse en ziet uit naar de handreiking van het LKCA.
Hoe werkt de menukaart?
Met het beschikbare geld uit het Nationaal Programma Onderwijs kunnen scholen interventies van de menukaart kiezen om de corona-achterstanden in te lopen. Op basis van de analyse die scholen de afgelopen periode gemaakt hebben over de achterstanden die hun leerlingen opgelopen hebben, stellen zij nu een herstelplan op voor de komende twee jaar.
De menukaart richt zich op de aanpak van wat er ingehaald moet worden bij de leergebieden en vakken. Naast de vakinhouden gaat het daarbij ook om het welbevinden van de leerlingen.
Hóe de komende tijd aan inhoud en welbevinden gewerkt wordt, gebeurt met behulp van de in de menukaart genoemde interventies. Cultuureducatie is dus ingedeeld in de categorie sociaal emotionele en fysieke ontwikkeling. Andere categorieën zijn meer onderwijs, effectievere inzet, ontwikkeling van executieve functies, extra inzet personeel en ondersteuning, en faciliteiten randvoorwaarden.
Ons eerdere bericht over het nationaal Onderwijs Programma (NPO)