
Inzendingen tonen inspirerende perspectieven en bewustzijn van docentrol
Op vrijdag 3 oktober stond de NHL Stenden Hogeschool in Leeuwarden in het teken van De Kunst van het Ontwerpen, een jaarlijkse ontwerpprijs die is uitgegroeid tot een traditie onder kunstvakdocentenopleidingen. Het landelijk overleg KVDO biedt, dit keer samen met de vakvereniging VONKC (Vereniging Onderwijs Kunst en Cultuur), met deze prijs een podium aan beginnende kunsteducatoren.
De Kunst van het Ontwerpen is een landelijke educatieve ontwerpprijs voor derde en vierdejaars bachelor- en tweedejaarsstudenten van de verkorte docentenopleiding kunstvakken. Het betreft hier alle disciplines in de kunsteducatie: dans, muziek, theater, fotografie, film, beeldende kunst en vormgeving, eventueel in combinatie met elkaar of met andere leergebieden. De ontwerpen zijn bruikbaar in het onderwijs (PO, VO, MBO) of in een buitenschoolse kunsteducatieve context.

De tien genomineerden mochten hun ideeën live pitchen aan een vakjury en het publiek. De inzendingen vormden een inspirerend palet aan perspectieven. Hoewel elk ontwerp uniek was, viel het de jury op dat deze nieuwe generatie docenten zich bewust is van hun rol in de samenleving.
"Alle ontwerpen ademen hoop," aldus jurylid Inge Hekman, hoofd educatie van het Fries Museum. "Ze getuigen van een oprechte betrokkenheid bij hun diverse doelgroepen. Deze lichting ziet kunsteducatie niet alleen als een vak, maar als een middel om de wereld een beetje beter te maken. In tijden van polarisatie en onzekerheid is dat heel mooi om te zien."
Winnaars
De uitreiking kende drie prijzen:
- De publieksprijs ging naar Femke Schaffelaars met Onderbelicht, een speels en visueel sterk fotografieprogramma voor het vmbo. Haar ontwerp agendeert de structurele ondervertegenwoordiging van vmbo-leerlingen in de kunstvakken en zet ze in het licht.
- De aanmoedigingsprijs, de Guts & Glory Challenge, werd gewonnen door Vera Adriaanse met Observaties Observeren, een concept waarin leerlingen anders leren kijken naar hun alledaagse omgeving. De aanmoedigingsprijs biedt haar ruimte om dit bijzondere idee verder uit te werken.
- De juryprijs werd toegekend aan Robbert van Strien met Net Echt, een goed doordacht lesprogramma over found footage in film. "Een compleet, direct inzetbaar ontwerp, tot in het kleinste details uitgewerkt," aldus Inge Hekman, namens de jury. De jury was zeer onder de indruk van de grote hoeveelheid lesmateriaal, dat met zorgvuldigheid binnen het thema was ontworpen.
Ontwerp in de kunsteducatie is een kunstvorm op zich
De middag bewees dat ontwerp in kunsteducatie veel meer is dan een didactisch hulpmiddel; het is een kunstvorm op zich. De jury zag ontwerpen die kritisch reflecteerden op maatschappij en onderwijs, maar altijd met een constructieve, creatieve inslag.
Met een feestelijke borrel als afsluiting en een zaal vol geïnspireerde studenten, zette De Kunst van het Ontwerpen niet alleen de winnaars in de spotlight, maar gaf ook een mooie voorzet aan alle aanwezige studenten van de verschillende academies, om volgend jaar hun eigen ontwerpen in te zenden.
Wie waren de genomineerden?
De jury heeft na intensief overleg de volgende tien inzendingen genomineerd voor de volgende ronde van de Kunst van het Ontwerpen 2025:
- Net Echt - Robbert van Strien
- Vertel jezelf een verhaal; narratieve strategieën - Geraldo dos Santos
- 4L13N5 - Expedition: Speculative Design - Liam van den Hoven
- Observaties Observeren - Vera Adriaanse
- Onderbelicht - Femke Schaffelaars
- (Univer)Sum - Corrie Bansema
- Bodies of Care - Jacqueline Galama
- De Nutteloze Machine - Nina Huijing
- Wachten in Drachten - Marco Hazekamp
- Museum van de Buurt - Pim van der Heiden
De jury van Kunst van het Ontwerpen 2025 bestond uit:
Emiel Heijen, lector Kunsteducatie & docent aan HKA
Anne Bos, voorzitter VONKC
Gemma Tegelaers, winnaar G&G Challenge 2024
Inge Hekman, Fries Museum
Fred Wartna, auteur van het boek No Guts, No Glory
Met dank aan NHL Stenden, de redactie van Kunstzone, auteur Joan Poortman
Fotografie Simmer Pinkster
Logo Maike Kalmeijer